6 bước cách sáng tác nhạc chế đơn giản, đánh trúng tâm lý

Cách viết nhạc chế trên nền beat của một bài hát có sẵn sao cho người nghe tâm đắc. Các bước đơn giản cho người chưa có kỹ năng sáng tác cũng làm được.

Hướng dẫn các bước viết nhạc chế trên beat 

Bước 1: Xác định mục đích chế lời nhạc

Hãy xác định 3 yếu tố cốt lõi dưới đây để quá trình chế lời nhạc nhanh hơn:

• Mục đích sáng tác: Ví dụ như làm văn nghệ sự kiện công ty; dành tặng bạn thân hoặc sếp trong dịp sinh nhật; cho một video content hoặc quảng cáo; luyện tập kỹ năng viết lời trên giai điệu.
• Thông điệp chính muốn truyền tải: Dựa trên mục đích sáng tác để xác định, có thể là lời tri ân, sự trêu chọc hài hước, hay một câu chuyện kể vui vẻ. Hãy liệt kê những từ khóa và ý tưởng liên quan đến nó, ví dụ cho tiệc công ty thì có KPI, deadline, tăng ca, sếp, thưởng Tết, doanh thu… Từ đó chọn ra một thông điệp rõ ràng nhất, chẳng hạn như sau những lần khó khăn "chửi" nhau nhưng cuối cùng cũng đạt KPI xuất sắc.
• Cảm xúc mang lại cho người nghe: Có thể là tiếng cười sảng khoái (hài hước), sự đồng cảm với khó khăn (thân mật), hay sự xúc động nhẹ nhàng (gợi nhớ kỷ niệm). Cảm xúc cần có sự liên hệ chặt chẽ đến trải nghiệm bạn sẽ kể bằng lời nhạc chế.

Dựa trên 3 yếu tố này, bạn sẽ định hướng được nội dung và phong cách của lời nhạc chế.

Nhạc chế lời có thể dùng trong YEP công ty hoặc content video

Bước 2: Lựa chọn bài hát gốc

Có thể dưới vào tiêu chí sau để lựa chọn:

• Độ phổ biến: Ưu tiên những bài hát trending, quen thuộc với giai điệu “quốc dân” để ai nghe cũng có thể nhận ra và hưởng ứng.
• Giai điệu rõ ràng, ít nốt luyến: Chọn những ca khúc có giai điệu đơn giản, không quá nhanh hoặc quá phức tạp. Giai điệu càng đơn giản, việc chèn lời mới vào càng dễ dàng và tự nhiên hơn.
• Lưu ý về bản quyền: Hãy tìm hiểu về bản quyền của bài hát gốc nếu bạn có ý định dùng cho video quảng cáo hoặc bật chế độ kiếm tiền trên YouTube. Nhưng nếu chỉ dùng phát trong sự kiện, hoặc đăng tài khoản cá nhân thì bạn có thể yên tâm.

Dưới đây là một ví dụ chế lời nhạc, chọn nền beat "Anh Nhà Ở Đâu Thế" (Amee), với chủ đề rõ ràng về đi tìm việc:

Nhạc chế lời công ty Free C

Bước 3: Chuẩn bị beat nhạc để viết lời

Có hai cách sau để bạn có bản nhạc nền không lời (beat) từ bài hát đã chọn:

• Cách đơn giản: Sử dụng công cụ tách beat nhạc online như Vocal Remover. Chỉ cần dán link YouTube của bài hát vào và công cụ sẽ tự động loại bỏ giọng hát, chỉ giữ lại phần nhạc nền. Đây là cách tiện lợi, miễn phí, phù hợp cho mục đích giải trí và người luyện tập viết lời nhạc.
• Cách chuyên nghiệp: Bạn có thể phối khí lại beat nhạc để sản phẩm mang dấu ấn riêng và một năng lượng mới. Nếu có kỹ năng hòa âm phối khí cơ bản, bạn có thể tự làm, hoặc liên hệ các đơn vị sản xuất âm nhạc để thực hiện.

Bước 4: Viết lời nhạc, xây dựng câu chuyện

Viết lời nhạc chế 

Công việc ở bước này là sắp xếp câu chuyện theo cấu trúc của bài hát:

• Phiên khúc (Verse): Diễn giải câu chuyện bắt đầu như thế nào, hay những khó khăn, thử thách gì.
• Điệp khúc (Chorus): Nêu lên thông điệp cốt lõi, diễn giải điều quan trọng nhất trong câu chuyện, hoặc cảm xúc chung là gì. Lời chế ở đây có thể lặp lại giữa 2 lời nhạc, cần ngắn gọn, dễ nhớ.
• Cầu nối (Bridge): Hãy tả một câu chuyện tạo nên bước ngoặc, một khoảnh khắc đáng nhớ, hoặc hướng đến tương lai. Đoạn bridge chỉ xuất hiện một lần và giúp thay đổi không khí ở gần cuối bài hát.

Ví dụ thực tế sáng tác chế lời nhạc

Video bên dưới là sản phẩm sáng tác bài hát cho công ty Nhôm Namsung, chế lời dựa trên bài hát “Việt Nam Ơi”, do Thu Âm Việt thực hiện. Bài nhạc chế lời được xây dựng trên chủ đề xuyên suốt là niềm tự hào thương hiệu và sự đoàn kết của tập thể. Toàn bộ lời ca đã khéo léo biến cảm xúc yêu nước ban đầu của bài hát gốc thành tinh thần đồng lòng xây dựng công ty và vươn ra thị trường. 

Bài hát công ty Nhôm Namsung - Sáng tác chế lời trên tác phẩm “Việt Nam Ơi”

Cách nội dung bài hát trên được phân chia:

• Phiên khúc 1: Mở đầu bằng lời kêu gọi đồng nghiệp, thể hiện tinh thần chung của công ty.
• Điệp khúc: Thể hiện thông điệp cốt lõi, khẳng định sự lớn mạnh, chất lượng sản phẩm và tinh thần vượt khó. 
• Cầu nối: Nhắc về hành trình, , nguồn gốc để tạo sự gắn kết và tự hào, kết nối quá khứ với hiện tại.

Bước 5: Viết nháp và chau chuốt câu chữ

Đối với người chưa có nền tảng cách sáng tác nhạc, việc dành từ nửa đến cả ngày để viết nháp, thử đi thử lại để có một bài hát làm mọi người đều tâm đắc là hoàn toàn bình thường. Nhằm viết lời dễ dàng hơn, bạn có thể áp dụng các kỹ thuật dưới đây:

• Gieo vần chuẩn: Đảm bảo các câu từ trong lời chế vẫn gieo vần đúng như bản gốc. Điều này giúp bài hát mượt mà và dễ nghe, tránh tình trạng "bẻ dấu" hoặc cố nhồi nhét từ ngữ. Hãy thử hát nhẩm lời mới trên nền nhạc gốc, nếu lời mới nghe bị vấp, khó hát hoặc không khớp nhịp, bạn cần điều chỉnh lại.
• Sử dụng từ ngữ gần gũi, đánh trúng tâm lý. Ví dụ như tên dự án, biệt danh của thành viên, câu cửa miệng của sếp, hoặc những câu chuyện cười nội bộ.
• Nói quá: Phóng đại sự thật để tạo hiệu ứng hài hước, châm biếm. Ví dụ, "Deadline đến, cơm nước bỏ quên / Chỉ muốn hoàn thành sớm để đi ăn liên hoan."
• Hoán dụ, ẩn dụ: Mượn hình ảnh này để nói về hình ảnh khác một cách gián tiếp, làm cho lời ca trở nên sâu sắc hơn. Ví dụ, để nói về sự phát triển của công ty, bạn có thể dùng hình ảnh "con tàu": "Đoàn kết như một con tàu / Lướt qua bao sóng gió, vươn ra biển lớn." 

Bước 6: Hoàn thiện sản phẩm chế lời

Sau khi đã có lời chế hoàn chỉnh, bạn có thể tự mình thu âm hoặc đến phòng thu âm chuyên nghiệp để có sản phẩm chất lượng hơn. Một bản thu âm rõ ràng, được thêm hiệu ứng sẽ làm tăng hiệu quả truyền tải thông điệp của bạn.

Qua 6 bước vừa rồi, hy vọng bạn đã nắm được căn bản cách tự tay viết nhạc chế để truyền tải thông điệp riêng. Ngoài ra, nếu bạn còn cảm thấy không đủ thời gian hay chuyên môn để tự viết lời, hãy chọn Dịch vụ Sáng tác chế lời nhạc công ty của Thu Âm Việt, đơn vị sẽ giúp bạn truyền tải chuẩn xác thông điệp của đội nhóm và thương hiệu bạn, và giao sản phẩm hoàn chỉnh trong vòng 5 ngày.